Już dawno przekonałam się, że czytniki i aplikacje do czytania są nie tylko wygodne, ale też dają dostęp do ogromu bezpłatnych opowiadań i książek. I to nie tylko klasyki, która już trafiła do wolnego dostępu, ale także świeżynek: pojedynczych tekstów i całych antologii. Także fantastyki.
Wpis jest regularnie aktualizowany.
Do tego podsumowania zainspirował mnie po części Qbuś-Pożeracz, który niedawno wrzucił u siebie zestawienie kilku konkretnych źródeł darmowej literatury, a częściowo zbliżający się termin wysyłania swoich nominacji do Nagrody im. Janusza A. Zajdla (tu możecie zagłosować – zachęcam!).
A wracając do tematu – poniżej ciekawe projekty, antologie, magazyny, o których nie każdy słyszał, a które zbierają polskich fantastycznych debiutantów (i nie tylko!). Podlinkowania znajdziecie najczęściej w tytułach 🙂
Tu także przypomnę mój wpis o bundlach – czyli bardzo tanich paczkach książek,często już od złotówki.
Darmowe zbiory i antologie
Darmowe antologie, zbiorki i większe publikacje fantastyczne.
Geniusze Fantastyki
To chyba największy projekt tego typu – 64 opowiadania debiutantów i znanych już pisarzy. Antologia wydana pod logiem Genius Creations, ale ekipa ją przygotowująca niewiele miała wspólnego z samym wydawnictwem, a pomysł wyszedł z zewnątrz.

Fantazmaty
Zupełnie nowy projekt. Nadzoruje go ten sam trzon redakcyjny co Geniuszy, ale już bez podpierania się logiem wydawnictwa. Nad zbiorem pracowało kilkadziesiąt osób – pierwszy tom zawiera 20 opowiadań, drugi ukaże się jesienią. Na przyszły rok planowany jest kolejny zbiorek Umieranie to parszywa robota.

Fantazmaty II
No i doczekaliśmy się – w listopadzie 2018 do obiegu trafił drugi tom Fantazmatów. Tym razem 20 opowiadań, ponownie tylko w wersji elektronicznej, ponownie całkowicie za darmo. Tym razem nie miałam nic wspólnego z publikacją poza załatwieniem jednego patronatu – ale podglądałam prace zespołu i była naprawdę tytaniczna!

Ja, Legenda
Kolejna antologia ekipy projektu Fantazmaty. 25 tekstów, które przeszły wszystkie etapy konkursu zorganizowanego do spółki z potalen Nowej Fantastyki. Tematyka – ogólnie pojęta legendarność postaci: od ostatniego człowieka na Ziemi po najbardziej sumiennego kanara z koszmarów tych, którzy jeżdżą bez biletu, jak zapisali twórcy 😉

Umieranie to parszyw robota
„Nie myślicie o niej. Nie spodziewacie się jej. Często boicie się nawet jej brata, Snu, przeczuwając, że powiedzie Was przed jej oblicze. Czasem jesteście zdumieni, jak blisko Was przeszła. Na co dzień jest dla Was zjawą, złodziejką, obietnicą – jakkolwiek byście jej nie traktowali, zawsze oddzielacie ją od życia.”
20 opowiadań w tematyce szeroko pojętej śmierci.

Ostatni dzień pary 1 i 2
Dwa zbiory opowiadań w klimatach steampunka, w drugim tomie z niewielkim odchyłem w stronę postapo. Tom pierwszy to 20 tekstów, w tym sporo autorów młodych, ale dość znanych, np. Krzysztof Piskorski czy Anna Kańtoch (pobierz tutaj). W tomie drugim opowiadań znajdziemy aż 37! Tym razem przeważają mniej znane i debiutujące nazwiska, ale nie tylko – są choćby Marcin Podlewski czy Michał Cholewa (pobierz tutaj).

Antologia X
Wydana przez zespół redakcji magazynu online Creatio Fantastica antologia fantastyki, której tematem przewodnim jest liczba 10. Publikacja ukazała się z okazji dziesięciolecia pisma. W środku, wbrew tytułowi, 24 teksty 🙂

Opowieści niesamowite
To kolejny projekt ekipy Fantazmatów – zbiór opowiadań Marcina Rusnaka, utrzymanych w konwencji cyberpunka i postapo (czasem też troszkę fantasy). Mamy 13 tekstów, których część już możecie znać – zbiór był kiedyś publikowany „tradycyjnie – uzupełnionych o świeżynki.

Rozstaje
10 tekstów przygotowanych przez Sekcję Literacką Śląskiego Klubu Fantastyki – tu tematycznie skupiona na fantastycznych rozstajach, skrzyżowaniach i eksperymentach.

Skafander i melonik
Ponownie ŚKF, tym razem 9 tekstów, w tym od Michała Cholewy czy Anny Łagan. Wbrew tytułowi nie skupiają się na steampunku, ale i on się znajdzie.

Zabawa w Boga
Tym razem 12 polskich opowiadań i dwa zagraniczne, ponownie bez sprecyzowanego tematu przewodniego.

Dragoneza
Kolejna antologia ekipy Fantazmatów. Tym razem temat jest jasny: smoki. W każdej liczbie i postaci. 20 opowiadań, tym razem w sumie wyłącznie świeżych autorów (plus Artur Olchowy czy Magda Kucenty), pieczołowicie zebranych i zredagowanych.

nanoFantazje
Dość niezwykly projekt – wbrew tytułowi i okładce nie cebrpunkowy ani stricte SF. Ekipa Fantazmatów wypuściła w świat zbiór króciutkich tekstów, nieomal drabbli, nie dłuższych niż kilka stron, tematycznie niepowiązanych. Ciekawy eksperyment.

nanoFantazje 2.0
Druga edycja powyższego projektu, wypuszczona w marcu 2020. W środku 10 opowiadań, w tym otwierający tekst napisany przez redaktora naczelnego NNowej Fantastyki, Jerzego Rzymowskiego.

Fenix Antologia: Zajdel 2019
Antologia opowiadań, które kwalifikują się do nominacji Nagrody im. Janusza A. Zajdla, a które ukazały się we wskrzeszonym magazynie Fenix. Linki do pobrania z różnych księgarni znajdziecie na dole podlinkowanego wpisu.
W antologii:
- Agnieszka Hałas – Schronisko
- Magdalena Kucenty – Dziesięciu ludzi, dziesięć kolorów
- Katarzyna Rogińska – A kiedy przyjdzie do ciebie Pan
- Ewa Białołęcka – Papierowe wyspy
- Marta Magdalena Lasik – Nieprzezroczyści
- Aleksandra Janusz – Mrówki w Złotych Tarasach
- Anna Sikorska – W oczekiwaniu na cud
- Marta Kładź-Kocot – Żołnierz i pustelniczka
- Dominika Węcławek – Dramatyczne zdarzenie w pustce
- Marcin Jamiołkowski – Przeciwzdarzenie
- Wojciech Gunia – Ogród, nocne niebo
- Marta Sobiecka – Rój
- Anna Sikorska – Umieraki
- Marcin Jamiołkowski – Brud (Hello Barbie)
- Paweł Ciećwierz wg pomysłu M. Parowskiego – Oldskul

W głębi snów
Antologia darmowa i nie – powstała w celach charytatywnych. Możecie pobrać ją całkowicie za darmo, ale też zostawić kwotę na wsparcie opisanego w e-booku NGO. W tym wydaniu dostajemy 26 tekstów – w tym dwa nazwiska rzuciły mi się w oczy. Magdalena Świerczek-Gryboś pojawia się od jakiegoś czasu w antologiach, zwłaszcza horrorowatych, a Agnieszka Fulińska – o ile to nie zbieżność nazwisk – jest badaczką naukową i zajmuje się kulturą popularną oraz archeologią.

GRANICE NIESKOŃCZONOŚCI
Kolejna iteracja powyższego projektu. Tym razem ewentualne wpływy trafią do Fundacji Wsparcia Ratownictwa RK, skupiającej się na szkoleniach ratowniczych. W środku 37 opowiadań, łącznie 211 stron czytania 🙂

Świętologia
Świąteczna antologia opowiadań fantastycznych od Wydawnictwa IX.
Wyszarpana z demonich łap, przeczołgana przez światy ludziom nieznane, wydobyta z mroków strachu i odmętów wyobraźni. Złapana mocno przez Wydawnictwo IX i oddana w Wasze ręce, księga Sekcji Literackiej Krakowskiej Sieci Fantastyki. Świętologia, jakiej nigdy nie spotkaliście i nigdy już nie spotkacie!

Antologie Nowej Fantastyki „Fantastyczne pióra”
To antologie zbierające najlepsze teksty publikowane na forum „Nowej Fantastyki”, także przez autorów piszących „do papieru”. Można je pobrać za darmo pod powyższym linkiem, w kilku formatach, lub przeczytać w aplikacji NF.

Antologie Metro 2033
Dotąd ukazały się cztery tomy. Były dodawane za damo do niektórych książek z Uniwersum Metro 2033, ale są też cały czas dostępne jako darmowe e-booki. Większość tekstów to fanowskie opowiadania publikowane i zgłaszane w serwisie fanów Metro 2033.
- antologia Echo zgasłego świata (opowiadania nawiązujące do bohaterów, do pobrania tutaj)
- antologia W blasku ognia (do pobrania tutaj)
- antologia Szepty zgładzonych (do pobrania tutaj)
- antologia W ruinie (do pobrania tutaj)

Fantastycznie nieobliczalni
Ciekawy przypadek – wydawnictwo SQN niejako samo z siebie wydało darmową, elektroniczną antologię swoich autorów. Wiadomo, marketing, ale jaki pyszny! W środku teksty jedenastu autorów, w tym takich jak Jakub Małecki (!), Jacek Łukawski, Jakub Ćwiek czy Aneta Jadowska (a obok kilku świeżaków, np. Tomasz Marchewka i Aleksandra Radlak). Zdecydowanie warto zerknąć.

Lem. Antologia
Sześć opowiadań wybranych specjalnie na Krakowskie Przystanki Literackie. W zbiorku znajdują się teksty: Science fiction: beznadziejny przypadek – z wyjątkami, Terminus, Nowa Kosmogonia, Tragedia pralnicza, Maszyna Trurla oraz O ewolucji.

Rok 2012
Jak wskazuje nazwa – to starsze teksty. Antologia nie jest stricte fantastyczna, ale tego gatunku w niej sporo. Zbiera najpopularniejszych w tamtym okresie autorów z platformy selfpublishingowej/wydawniczej RW2010, w tym np. Romualda Pawlaka.

I odpuść nam nasze winy
Antologia polskiego horroru pod wezwaniem Magazynu Histeria. 7 opowiadań, prawie 170 stron – czego chcieć więcej?

Czarna kokarda
Kolejna antologia polskiego horroru, tym razem od magazynu i portalu Grabarz Polski. 11 opowiadań, wśród autorów Kain, Kurcz Jr i Cichowlas. Do tego ładnie złożone – a to nie zawsze jest normą 😉

Dwumiesięcznik SOFA – numer o fantastyce
Nieistniejący już magazyn literacki; jeden z numerów w całości poświęcono fantastyce. Potraktowałam go jako antologię 🙂

Za tamą. Fantastyka niderlandzka w praktyce i w teorii
Nieco zbliżona w założeniach do grupy Fantazmaty ekipa Alpak wypuściła niezwykły projekt: tom holenderskich tekstów fantastycznych oraz teoretycznycho fantastyce, przetłumaczony i złożony całkowicie za darmo. 20 opowiadań sześciu autorów, 5 tekstów teoretycznoliterackich. Zachęcam do zapoznania się!

RZECZ NIEPOSPOLITA
15 tekstów składających się na „niepodległościową” antologię od Grupy Alpaka – wydaną na 11 listopada.
- Artur Nowrot – Wstęp
- Joanna Przygodzka – Barszcz
- Marta Malinowska – O Dorotce i siedemnastu rzekach
- Anna Robak-Reczek – Czarnoziem
- Michał Studniarek – Teraz nie ma czasów
- Małgorzata Gwara – O pewnej przyjaźni
- Przemysław Zańko – Znieczulica
- Marta Konieczny – Rok jej powrotu
- Lena Dominiczak – Stacja Chicago-Wałbrzych 20 21
- Justyna Hankus – Jak to z Marianną było
- Karol Matlachowski – Krótka pięćdziesiątka
- PNEUMATYCZNA DUSZA – 10 wyzwań, które musisz pokonać, by stać się przedsiębiorcą
- Anna Łagan – Chochoły
- Wojciech Gunia – Tam
- Julia Żmudka – Genius…
- Olga Niziołek – Sześć wskazówek, jak biegać w ciemnościach

Dzieje się. Antologia opowiadań społecznie zaangażowanych
Ta sama ekipa, która złożyła do kupy Za tamą, przygotowała konkursową antologię opowiadań nawiązujących do starego, obrego nurtu fantastyki oscylującej wokół zagadnień społecznych. Znajdziecie w niej 20 tekstów, z których część napisali już autorzy publikujący (Artur Olchowy, Bartek Biedrzyczkki czy Rafał W. Orkan).

Fenix. Antologia: Zajdel 2018
Magazyn Fenix przygotował zbiór dwunastu tekstów, które kwalifikują się do udziału w tegorocznym plebiscycie Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla oraz dodatkowego opowiadania Jana Maszczyszyna (znanego ze swojej trylogii steampunkowej Światy Solarne). Warto zerknąć, bo nazwiska w środku zacne, i warto wesprzeć Zajdla!

Allegro Legendy Polskie
To było tak oczywiste, że całkowicie o tej książce zapomniałam w pierwszej wersji tekstu. Słynna akcja promocyjna Allegro, łącząca publikację darmowych e-booków, audiobooka, wywiadu z diabłem i produkcję fantastycznych filmów. Sześć opowiadań (plus wywiad) od uznanych polskich twórców. Palce lizać!

Magazyny fantastyczne za darmo
Magazyny i ziny fantastyczne dostępne za darmo w formacie cyfrowym.
[NIEAKTUALNE] Szortal
Co miesiąc portal publikuje magazyn Szortal na wynos z krótkimi formami literackimi podszytymi fantastyką, recenzjami, często też innymi atrakcjami. Co kwartał ukazuje się Szortal Wydanie Specjalne.
Pod koniec 2020 roku Szortal zniknął z sieci – działa nadal FB magazynu.

Bardzo przyjemny internetowy magazyn literacki tworzony przez grupkę pasjonatów. Wewnątrz sporo opowiadań, raczej młode, mało znane nazwiska, ale warte uwagi (pojawiała się np. Aleksandra Cebo, której teksty bardzo lubię).

Nieduży magazyn, ale ma już na koncie 9 numerów! Zawiera głównie opowiadania debiutantów i recenzje. Bardzo miłe przeglądadełko, warte uwagi – przejrzyjcie koniecznie 🙂

Czyli prasowy przebój fantastyczny – wszedł z przytupem na listę poczytnych magazynów i z tego, co mi wiadomo, lubiany jest zwłaszcza przez młodszych członków fandomu (czyt. tych urodzonych po 1985). W wersji elektronicznej jest darmowy, ale chętni mogą kupić wersję papierową.
Edit 2020: Chwilowo magazyn zawiesił funkcjonowanie.

Pięć numerów tego analitycznego, krytycznego magazynu można pobrać za darmo ze strony Narodowego Centrum Kultury. Jest trochę prozy, ale to głównie publicystyka – nie powinno się jej jednak pomijać, bo po prostu jest dobra.

Wspomniany już wyżej magazyn skupiający się na horrorze. Polscy autorzy, sporo konkursów literackich, generalnie jeśli ktoś horror lubi – na pewno znajdzie coś dla siebie.

Magazyn, a teraz także portal o horrorze. Można tam pobrać wszystkie numery pisma, a w nich – dziesiątki opowiadań polskich autorów.

To nie magazyn literacki, a raczej periodyczna publikacja o e-czytaniu, ale zawiera także opowiadania. Wszystkie numery są za darmo.

Akademicki, analityczny magazyn o fantastyce (stąd trafiają się recenzje na 13 stron, zahaczające o takie pojęcia jak „koło hermeneutyczne” na przykład). Zawiera masę tekstów publicystycznych, ale trafiają się też opowiadania – przejrzyjcie spisy treści 🙂

[NIEAKTUALNE] Archiwum Qfanta
Jak słusznie zwrócił mi uwagę w komentarzach Zbyszek, pobierać można też archiwalne numery słynnego zinu/magazynu literackiego Qfant, swego czasu dołączanego także do płyt z CD-Action. Zin już się nie ukazuje, ale magazyny zostały. To kawałek historii polskiej fantastyki, z opowiadaniami debiutaantów i znanych pisarzy, fandomową publicystyką i ciekawym zestawem recenzji. Tu znajdziecie podlinkowany ostatni numer, do innych najłatwiej przejść zmieniając numer w linku.
Pod koniec 2020 roku Qfant zniknął z sieci

Informator GKF
Gdański Klub Fantastyki od lat niezmiennie wydaje informatory. Akurat opowiadań w nich niewiele, za to jest co nieco publicystyki, często bardzo ciekawej. Warto zerknąć – online dostępne jest archiwum o 1987 roku!

Portale/ziny fantastyczne
Strony, na których znajdziemy dostępne za darmo opowiadania fantastyczne po polsku.
To pierwsze co przychodzi na myśl: ogromny zbiór e-booków ze starszymi i nowszymi tekstami uznanych polskich autorów. Uaktualniany rzadko, ale i tak jest czytania na całe tygodnie. Znajdziemy tu i Marka Baranieckiego, i Anne Kańtoch, Wiktora Żwikiewicza i Ewę Białołęcką. Brać i czytać 🙂

Pełnoletni już internetowy zin z dużym działem literackim. Publikują tu autorzy raczej nieznani, często „jednostrzały” lub debiutanci, ale znajdą się nazwiska znane z książek, jak Konrad T. Lewandowski czy Milena Wójtowicz.

A to już staruszek – zin założony w 1997 roku. Mają na stronie trochę opowiadań od autorów bardziej i mniej znanych. Z tych pierwszych można wspomnieć choćby Agnieszkę Hałas i Andrzeja Sawickiego.

Portal Nowej Fantastyki, na którym rzesza użytkowników publikuje i wzajemnie ocenia swoje teksty. Kryją się pod pseudonimami, jednak część to znani już autorzy, jak np. Magdalena Kucenty.

Po reaktywacji Fenixa jako antologii twórcy zaczęli budować archiwum – znajdują się tu opowiadania i teksty publicystyczne ze starych numerów magazynu.

Opowiadania nominowane do Zajdla
Zajdlowskie teksty można rokrocznie znaleźć w różnych zbiorkach, na blogach autorów czy zebrane na stronach. Poniżej znajdziecie zebrane dwie:
- Zajdel 2013
- Zajdel 2017 (przejedźcie na dół strony)
Pozostałe niestety najwyraźniej spadły z rowerka, tfu, ze strony albo nie umiem ich znaleźć.
Pojedyncze publikacje
Opowiadania opublikowane często jako materiały promocyjne lub od autorów z kręgu selfpublishingu.
- Dmitry Glukhovsky, Paweł Podmiotko Koniec drogi
- Agnieszka Hałas Królestwo i jego cienie
- Jacek Łukawski Gianca
- Tomasz Biedrzycki Gdy nadszedł koniec
- Piotr Patykiewicz Parch
- Bartosz Adamiak Reset
- Jacek Komuda (opowiadanie) Jaksa
- Agnieszka Hałas W krainie Sylfów
- Tomasz Kreczmar Dopóki świecą gwiazdy
- Ziemowit Szczerek Kolejna alternatywna historia Polski


Tu dodam także dwie książki Tomasza Duszyńskiego, udostępnione przez samego autora: Tam i z powrotem oraz zbiór Niezwykłe przygody Grzymółki Kownycza. Do przeczytania online w Issu. Miłej lektury!

Fantastyka z myszką
Czyli publikacje fantastyczne w domenie publicznej, mające 100 lat i więcej.
Jerzy Żuławski Trylogia księżycowa
Pierwsze polskie SF „pełną gębą” – ma nawet własną nagrodę.

Antoni Lange – Powieści fantastyczne. Przedmowa
Nie stricte fantastyka, ale fajny wgląd w dawne postrzeganie fantastyki. To przedmowa Langego – literata, pisarza i krytyka – do zbioru fantastycznych opowieści jednego z ojców europejskiego gotyku, E.T.A. Hoffmana.

Stefan Grabiński – utwory zebrane
Zbiór powieści i nowel twórcy grozy, Stefana Grabińskiego. 9 utworów jest dostępnych w kilku formatach na stronie Wolnych Lektur.

Na pewno coś ominęłam – jeśli znacie źródła, których nie wymieniłam, podrzućcie w komentarzach, dołączę do wpisu 🙂
Fot. główne: Katrina S./Piabay
„Ostatni dzień pary” miałam przyjemność czytać i osobiście uwielbiam tekst Piskorskiego ❤ Cały zbiorek jest dla mnie raczej "normalny" – bez wow, ale też bez bólu, ale "Małpiarnie" uwielbiam 😀
PolubieniePolubienie
To urok takich antologii – każdy znajdzie swoją perełkę i parę tekstów 2/10 😉
PolubieniePolubienie
To fakt. Ja dzięki Tobie zorientowałam się teraz od kogo należy pierwsze opowiadanie (wcześniej nazwiska nie znałam). I pamiętam, że moja reakcja na nie była „meh, takie to niby ładne, ale zwyczajne”. I teraz nie wiem, czy brać się za jakąś książkę tej pani 😀
PolubieniePolubienie
Tak, posiadanie czytnika znacznie poszerza horyzonty. 😉
A do listy to może dorzuciłabym jeszcze Smokopolitan.
PolubieniePolubienie
Wiedziałam, że zapomniałam o czymś oczywistym – w notatkach jest, w wersji ostatecznej nie ma. Dzieki! 🙂
PolubieniePolubienie
Moim skromnym zdanie nasze dwa wpisy bardzo ładnie się uzupełniają 😉
PolubieniePolubione przez 1 osoba
Dorzuciłbym jeszcze comiesięczne Informatory Gdańskiego Klubu Fantastyki – trochę publicystyki oraz recenzje.
PolubieniePolubienie
O, jeszcze wychodzą? Dobrze wiedzieć – straciłam z tymi publikacjami kontakt jakieś 7-8 lat temu 🙂 Dzięki!
PolubieniePolubienie
Świetny robota!
„Geniuszy fantastyki” czytuję sobie od czasu do czasu. Szczególne wrażenia wywarły na mnie 2 nazwiska: Rafał Cuprjak i Maria Dunkel.
Większość z wymienionych przez Ciebie tytułów przynajmniej kojarzę, ale zwróciłaś moją uwagę na kilka perełek, które mogłem przeoczyć. „Czas Fantastyki” upadł nim zdążyłem go zaprenumerować, a tu proszę… w sieci jest kilka numerów. Kilkunastolatka, którym wtedy byłem niezmiernie fascynowało, czym jest ta zaawansowana strona fantastyki. 😉
PolubieniePolubienie
Jest jeszcze dwumiesięcznik Qfant. Już się nie ukazuje, ale 30 archiwalnych numerów wciąż można pobrać tutaj:
PolubieniePolubienie
Dodam! Dzięki 🙂
PolubieniePolubienie
Strona zniknęła. 😦
PolubieniePolubienie
Która strona?
PolubieniePolubienie
Magazynu Qfant. Teraz zobaczyłem, że strona e-zinu Szortal na wynos też spadła.
Wszystkie numery obu czasopism można jednak nadal czytać po wyszukaniu na issuu.com. 🙂
PolubieniePolubienie
spójrz sf.giang.pl
PolubieniePolubienie
Polecam też „Fantastyczne pióra 2018”. Darmowa antologia najlepszcyh tekstów z portalu fantastyka.pl. Właśnie trwają prace na drugim tomem.
PolubieniePolubienie
Świetne zestawienie. Antologie od Fantazmatów w większości pożarte, więc czas zabrać się za pozostałe.
Nieśmiało podsuwamy swój zbiór opowiadań („O czym szepcze Pałac w Gądnie”), które zostały wyłonione w niedawnym konkursie.
Pozdrawiamy cieplutko i życzymy miłego dnia.
PolubieniePolubienie